تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نابرابری درآمد در کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته منتخب

نابرابری درآمدیکی از شاخص­های مهم توسعه اقتصادی محسوب می­شود که از عوامل متعددی تأثیر می‌پذیرد. یکی از متغیرهای اثر گذار بر توزیع درآمد که کمتر مورد توجه مطالعات تجربی بوده است، حقوق مالکیت فکری است. حقوق مالکیت از یکسو با تشویق نوآوری منجر به افزایش بهره­وری و تولید شده و موجب کاهش نابرابری ­درآمد می­شود و از سویی دیگر می­تواند زمینه­ ایجاد انحصار و افزایش قیمت کالاها، خدمات و فناوری­ها را فراهم نموده و موجب بدتر شدن توزیع درآمد شود. برای تشخیص اثر نهایی، مطالعه حاضر به ارزیابی تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نابرابری درآمد در میان کشورهای درحال­توسعه و توسعه­یافته منتخب در دوره زمانی ­2011- 1990پرداخته است. نتایج نشان می­دهد، حقوق مالکیت فکری بر شاخص جینی کشورهای درحال­توسعه اثر مثبت و معنی­دار دارد، حال آنکه این اثر در کشورهای توسعه­یافته منفی و معنی­دار است. همچنین براساس نتایج تخمین، متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و درجه باز بودن اقتصاد در هر دو گروه کشورهای مورد مطالعه بر شاخص جینی اثر منفی و معنی­دار دارند. علامت ضریب مجذور تولید ناخالص داخلی سرانه در کشورهای درحال­توسعه و توسعه­یافته منفی است و برای کشورهای توسعه­یافته متغیر مذکور معنی­دار نیست. اثر سرمایه انسانی بر شاخص جینی در کل کشورها منفی است اما فقط در کشورهای توسعه یافته معنی­دار است.